حقوق معاشرت از ديدگاه امام صادق(ع)

جمعه 6 خرداد 1401 - 11:15:44
حقوق معاشرت از ديدگاه امام صادق(ع)

به مناسبت فرا رسیدن 25 شوال سالروز شهادت امام صادق علیه السلام، توصیه های اخلاقی این امام بزرگ را در زمینه حقوق معاشرت با هم مرور می کنیم.

تهران- الکوثر:  امام صادق عليه السلام فرمود:

المُسْلِمُ أخُو المُسْلم، هُوَ عَيْنُهُ وَمِرآتُهُ وَدَلِيلُهُ، لَايَخُونُهُ وَلَا يَخْدَعُهُ وَلَا يَظْلِمُهُ وَلَا يَكْذِبُهُ وَلَا يَغْتَابُهُ 

مسلمان برادر مسلمان است، او براى برادر مسلمانش چشم و آيينه و راهنماست، به او خيانت نمى كند و نسبت به او خدعه و حيله روا نمى دارد و به او ستم نمى ورزد و دروغ نمى گويد و از او غيبت نمى كند.

در روایتی دیگر معلى بن خنيس مى گويد: به امام صادق عليه السلام گفتم: حق مسلمان بر مسلمان چيست؟

حضرت فرمود: بر عهده مسلمان نسبت به برادر مسلمان و دوست الهى اش هفت حق، لازم و واجب است، حقى نيست مگر اين كه وجوبش بر او حتمى است، اگر يكى از آنها را ضايع كند از ولايت خدا و طاعتش بيرون مى رود وهيچ بهره اى از بندگى نسبت به خدا در او نيست!!

به حضرت گفتم: آن حقوق چيست؟

فرمود:اى معلى! به راستى كه من نسبت به تو مهربانم و مى ترسم كه آنها را ضايع كنى و محافظت ننمايى و آگاه شوى و به كار نبندى.

به او گفتم: «لا حول لا قوّة إلّاباللَّه».

فرمود: آسان ترين حق از آنها اين است كه:

1- دوست بدارى براى او آنچه را براى خود دوست دارى و ناپسند بدارى براى او آنچه را براى خود ناپسند مى دارى.

2- از خشم او خود را كنار بدارى و خوشنودى او را دنبال نمايى و از وى فرمان ببرى.

3- او را با وجود خود و مال و زبان و دست و پايت يارى رسانى.

4- چشم او و آيينه و راهنماى او باشى.

5- سير نباشى و او گرسنه باشد، سيراب نباشى و او تشنه باشد، پوشيده نباشى و او برهنه باشد.

6- اگر تو را خدمتكارى است و برادرت را خدمتكارى نيست، خدمتكارت را بفرستى تا جامه او را بشويد و خوراک او را بسازد و بستر خوابش را پهن كند.

7- به سوگندش وفادار باشى، دعوتش را بپذيرى، در بيمارى اش از او عيادت كنى، در تشييع جنازه اش حاضر شوى و هرگاه بدانى براى او حاجتى است به انجامش پيشدستى كنى و او را وادار ننمايى تا از تو درخواست كند بلكه براى انجام گرفتن حاجتش بشتاب و در برآوردنش بكوش و هرگاه چنين كنى دوستى خود را به دوستى او پيوستى و دوستى او را به دوستى خود پيوند داده اى.

امام صادق عليه السلام در بخشى از يک روايت مفصل دیگر درباره حقوق دو مسلمان بريكديگر مى فرمايد:

وه چه بزرگ است حق مسلمان بر برادر مسلمان خودش.

و فرمود:

دوست بدار براى بردار مسلمانت آنچه را براى خود دوست دارى و هرگاه نيازمند شوى از او بخواه و اگر او از تو خواست به او عطا كن، از هيچ كار خوب و خيرى درباره او دل تنگ و خسته مشو و او هم از هيچ كار خوبى براى تو دلتنگ و خسته نشود. پشتوانه او باش كه او پشتوانه توست چون غايب شود آبرو و شخصيت او را در غيبتش حفظ كن و چون حاضر باشد او را زيارت نما، او را گرامى دار و ارجمند شمار زيرا او از توست و تو از اويى و چون از تو گله مند باشد از او جدا مشو تا گذشت او را خواستار شوى و اگر به او خيرى رسد، خدا را سپاس گزار و اگر گرفتار شود، زير بازويش را بگير و چون براى او دامى نهادند و سخن چينى كردند، به او كمك كن و اگر انسانى به برادر دينى اش بگويد: اف بر تو، دوستى معنوى ميان آنان بريده شود.

امام صادق عليه السلام همچنین به نقل از امام باقر عليه السلام فرمود:

عَظِّمُوا أَصْحَابَكُمْ وَوَقِّرُوهُمْ وَلَا يَتَجَهَّمْ بَعْضُكُمْ بَعْضاً وَلَا تَضَارُّوا وَلَا تَحَاسَدُوا وَإيّاكُمْ وَالْبُخْلَ، كونُوا عِبَادَ اللَّهِ الْمُخْلَصِينَ 

يارانتان را بزرگ شماريد و به آنان احترام كنيد و به يكديگر روى ترش نكنيد و به همديگر زيان نرسانيد و نسبت به هم حسد نورزيد، از بخل بپرهيزيد، بندگان با اخلاص خدا باشيد.

امام صادق عليه السلام به يارانش مى فرمود:

إتَّقُوا اللَّهَ وَكُونُوا إخْوَةً بَررَةً مُتَحابِّينَ فِى اللَّه، مُتَوَاصِلِينَ، مُتَرَاحِمِينَ، تَزَاوَرُوا وَتَلَاقَوا وَتَذَاكَرُوا أمْرَنَا وَأحيُوْهُ 

از خدا پروا كنيد و برادرانِ نيك رفتارى باشيد، به يكديگر مهر ورزيد، يكديگر را زيارت كنيد و با هم برخورد و ملاقات داشته باشيد، آيين ما را در جمع يكديگر يادآورى نماييد و آن را زنده نگه داريد. 

منبع: سایت عرفان


برای اطلاع از آخرین خبرهای ایران و جهان اینجا کلیک کنید

از صفحه ندای نور الکوثر فارسی هم دیدن کنید


جمعه 6 خرداد 1401 - 10:50:37