به گزارش پایگاه شبکه الکوثر، باقیات صالحات از مسائل مهمی است که قرآن نیز در دو آیه بر آن تأکید کرده است: «وَ یَزِیدُ اللَّهُ الَّذِینَ اهْتَدَوْاْ هُدًى وَ الْبَاقِیَاتُ الصَّالِحَاتُ خَیرْ عِندَ رَبِّکَ ثَوَابًا وَ خَیرْ مَّرَدًّا»[مریم، 76] ؛ «و خدا هدایت یافتگان را بر هدایت مى ‌افزاید و اعمال صالحى که (اجرش نعمت) ابدى است نزد پروردگار تو بهتر (از مال و جاه فانى دنیا) است هم از جهت ثواب الهى و هم از جهت حسن عاقبت اخروى».

در آیه دیگر آمده است: «الْمالُ وَ الْبَنُونَ زینَةُ الْحَیاةِ الدُّنْیا وَ الْباقِیاتُ الصَّالِحاتُ خَیْرٌ عِنْدَ رَبِّکَ ثَواباً وَ خَیْرٌ أَمَلاً»[کهف، 46] ؛ «مال و فرزندان، آرایش و زیور زندگى دنیا هستند، ولى اعمال شایسته پایدار نزد پروردگارت از جهت پاداش بهتر و از لحاظ امید داشتن به آنها نیکوتر است».

در این ‌جا تعدادی از مصادیق باقیات صالحات را بر اساس روایات و کلام بزرگان بر می‌ شمریم:
الف)- ذکر گفتن: «امام باقر (علیه السلام) فرمود: رسول خدا (صلی الله و علیه وآله) از کنار مردى عبور می‌ کرد که در باغش درخت می‌ کاشت. ‌پس آن ‌حضرت (صلی الله و علیه وآله) در کنارش ایستاد و فرمود: تو را راهنمائى نکنم بر کاشتن درختى که ریشه‌اش پا برجاتر و میوه ‌هایش زودرس ‌تر و بهتر و پاینده ‌تر باشد؟ عرض کرد: چرا مرا رهنمائى فرما اى رسول خدا، فرمود: چون بامداد کنى و شام کنى بگو: «سبحان اللَّه و الحمد للَّه و لا اله الا اللَّه و اللَّه اکبر»؛ زیرا اگر آن‌ را بگویى به شماره هر تسبیحى ده درخت در بهشت دارى (که هر درختى از آنها یک نوع) از انواع میوه ‌ها (می ‌دهد) و آنها از (باقیات صالحات) است».
در این روایت اگرچه تعدادی از ذکرها بیان شده است، ولی می ‌‌توان این استنباط را داشت که هر ذکری که در آن یاد خداوند و حمد و ثنای او وجود داشته باشد، می ‌تواند مصداقی از باقیات‌ صالحات قرار گیرد.
ب)- نماز خواندن: «امام صادق (علیه السلام): باقیات صالحات همان نماز شب و دعای سحر است».
«راوی از امام صادق (علیه السلام) در مورد باقیات صالحات پرسید، ایشان فرمود: باقیات صالحات همان نماز است؛ پس بر انجام آن مراقبت کن ...».
ج)- در برخی از روایات نیز محبت اهل بیت علیهم السلام به عنوان باقیات صالحات شمرده شده است: «امام صادق (علیه السلام) به حصین بن عبد الرحمن فرمود: محبت ما اهل بیت را کوچک مشمار که آن از باقیات صالحات است».
«ابوبصیر می ‌گوید: امام صادق (علیه السلام) در بیان باقیات صالحات فرمودند که همان ائمه اطهار می ‌‌باشند».
د)- معانی کلی دیگری نیز در ضمن معنای باقیات صالحات ذکر شده است: «باقیات صالحات همان علم و عمل درست است و این دو بهتر از مال و مقام هستند؛ زیرا نفع این دو دائمی و باقی می ‌باشد اما مال و مقام، از بین می ‌روند».
«(در بیان باقیات صالحات) .... بالاترین درجه ثواب، تفکر در معرفت و شناخت خداوند و در کس محبت او می ‌باشد؛ زمانی که انسان می‌ گوید سبحان اللّه همانا به دست آورده که خداوند از هر چیزی که شایسته او نیست، منزه می ‌باشد و این سعادت بزرگ برای انسان است».
«نمازهای پنج‌ گانه، اعمال حج، روزه ماه رمضان و ... ذیل باقیات صالحات قرار می‌ گیرند».
این ها موارد و مصادیقی بودند که در احادیث و تفاسیر برای باقیات صالحات به معنای اول، ذکر شده‌اند اما همان ‌گونه که گفته شد اینها در مقام حصر نبوده و تنها ذکر مصداق می ‌باشد و این اصطلاح می‌تواند دایره بسیار وسیعی را در بر بگیرد.
«امام صادق (علیه السلام) به حصین بن عبد الرحمن فرمود: محبت ما اهل بیت را کوچک مشمار که آن از باقیات صالحات است»
در روایتی از امام صادق علیه السلام است که می فرماید: اجر و پاداشى انسان را (پس از مرگ) دنبال نمی ‌کند مگر سه خصلت:
1- صدقه جاریه‌اى که پس از مردن شخص نیز جریان داشته باشد و این صدقه حتی اگر تا روز قیامت هم باقى باشد، پاداشش به آن شخص می ‌رسد. صدقه و خیراتى که وقف نموده که به ارث وارث نیز نرسد.
2- روش خیر و سیره هدایت کننده‌ای که ایجاد کرده و خود به آن عمل می ‌نموده و دیگران هم پس از آن به آن عمل می ‌نمایند.
3- فرزند صالحى که براى او استغفار نماید». 

برای اطلاع از آخرین خبرهای ایران و جهان اینجا کلیک کنید

از صفحه ندای نور الکوثر فارسی هم دیدن کنید