مروری بر محتوا و شان نزول سوره تحریم

پنج شنبه 13 آذر 1399 - 15:49:51
مروری بر محتوا و شان نزول سوره تحریم

سوره تحریم شصت و ششمین سوره قران کریم است که مدنی و 12 آیه دارد.

تهران- الکوثر:  سوره تحریم با عتاب به پیامبر(ص) (که در واقع عتاب به همسران پیامبر است) آغاز می‌شود که چرا برای رضای خاطر همسرانش حلال خدا را بر خود حرام می‌کند. در ادامه خداوند مؤمنان را مورد خطاب قرار می‏‌دهد كه جان خود را از عذاب آتشى كه آتش‌‏‌گير‏ه‌اش انسان و سنگ است محافظت کنند و بدانند به جز پاداش اعمالشان به جزايی نمی‌‏رسند.  تشویق گناهکاران به توبه (توبه نصوح و خالصانه)، آثار ایمان در قیامت، جهاد با کفار و منافقان و سختگیری بر آنان، اشاره به زنِ نوح و زنِ لوط به عنوان زنان ناصالح و اشاره به زنِ فرعون و مقام والای حضرت مریم (دختر عمران) به عنوان زنان صالح از موضوعات این سوره است.  

متن و ترجمه سوره تحریم + تحدیر استاد معتز آقایی

 

شأن نزول سوره تحریم

نظر مفسران درباره شأن نزول آیات ابتدای سوره تحریم ـ که پیامبر(ص) را عتاب می‌کند چرا حلال خدا را برای رضایت همسرانش حرام می‌کند ـ متفاوت است. برخی نقل کرده‌اند پیامبر(ص) پس از نماز صبح به همسرانش سر می‌زد. در این میان، حفصه پیامبر را به شربت عسل مهمان می‌کرد و پیامبر زمان بیشتری را نزد او بود. عایشه از این توقف ناراحت شد و با دیگر همسران پیامبر هماهنگ کرد وقتی پیامبر را دیدند بگویند بوی بدی می‌دهد. پیامبر که بدش می‌آمد بوی بدی از او استشمام شود، سوگند خورد دیگر از آن عسل ننوشد. در نقلی دیگر آمده است زینب بنت جحش به پیامبر شربت عسل می‌داد   و در دیگری آمده ام‌سلمه. 

بنابر گزارش دیگری، در یکی از روزهای نوبت عایشه و در حالیکه حفصه نیز به خانه پدرش رفته بود، پیامبر با کنیز خود در خانه حفصه خلوت کرد. هنگام خروج کنیز، عایشه وی را دیده و سخت دچار غیرت شد. حفصه نیز هنگام ورود به خانه به پیامبر گفت، من فهمیدم که چه کسی با تو (پیامبر) بوده است؛ تو با من بدی می‌کنی. رسول خدا سوگند خورد حفصه را راضی کند. پس آن کنیز را بر خودش حرام کرد و به حفصه توصیه کرد این راز را نزد خود نگه دارد؛ حفصه این راز را برای عایشه فاش کرد. در پی این عمل حفصه، آیات ابتدایی سوره تحریم نازل گردید. 

تلاوت سوره تحریم با صدای استاد مصطفی اسماعیل

 

علامه طباطبایی در تفسیر المیزان این سخنان متفاوت درباره شأن نزول آیات ابتدای سوره تحریم را آورده و در یک ارزیابی آنها را ناسازگار با دیگر آیات سوره تحریم دانسته است. 

بنابر برخی گزارش‎های دیگر در پی اعتراض عایشه و حفصه به اقامت پیامبر(ص) در خانه ماریه، حضرت سوگند خورد که دیگر نزدیک او نمی‌شود و این آیات در رابطه با این جریان نازل شد‎ه‎اند. 

آیات مشهور

يَا أَيُّهَا الَّذِينَ آمَنُوا قُوا أَنفُسَكُمْ وَأَهْلِيكُمْ نَارً‌ا وَقُودُهَا النَّاسُ وَالْحِجَارَ‌ةُ... (آیه ۶)

ترجمه: اى كسانى كه ايمان آورده‌ايد، خودتان و كسانتان را از آتشى كه سوخت آن، مردم و سنگ‌هاست حفظ كنيد. 

فضیلت و خواص سوره تحریم

 

علامه مجلسی در توضیح این آیه می‌نویسد شخص این‌گونه باید خود و خانواده‌اش را از آتش دور نگه دارد که در اطاعت از خداوند و دوری از گناه و تبعیت نکردن از شهوات، صبر پیشه کند و خانواده‌اش را به اطاعت از خداوند فرا بخواند و واجبات را به آنان آموزش دهد و آنان را از زشتی‌ها نهی کند و به کار خیر تشویق کند.  

دیدگاه هاى موجود درباره افشاى راز پیامبر (ص) در آیات ابتدایى سوره تحریم

 

«إِن تَتُوبَا إِلَی اللَّهِ فَقَدْ صَغَتْ قُلُوبُکمَا ۖ وَإِن تَظَاهَرَ‌ا عَلَیهِ فَإِنَّ اللَّهَ هُوَ مَوْلَاهُ وَجِبْرِ‌یلُ وَ صَالِحُ الْمُؤْمِنِینَ ۖ وَالْمَلَائِکةُ بَعْدَ ذَٰلِک ظَهِیرٌ‌ ﴿۴﴾ صالِحُ المُؤمِنین به‌معنای بهترین مؤمنان که برگرفته از آیه ۴ سوره تحریم است و به همین خاطر این آیه را آیه صالح المومنین نامیده‌اند.  صالح المومنین شخصی است که خداوند او را همراه خود، جبرئیل و دیگر فرشتگان حامی و پشتیبان پیامبر اسلام(ص) قرار داده است. در برخی از تفاسیر شیعه و سنی با استناد به روایاتی که از طریق فریقین رسیده تنها مصداق واژه صالح المومنین امام علی(ع) معرفی شده است.  


برای اطلاع از آخرین خبرهای ایران و جهان اینجا کلیک کنید


پنج شنبه 13 آذر 1399 - 12:36:41