تهران- الکوثر:  چند روز پیش  مدیرکل عتبات سازمان حج اعلام کرد که «تا ظهر  یکشنبه ۲۱ مهرماه حدود سه میلیون و ۲۲۸ هزار نفر برای شرکت در مراسم اربعین حسینی در سامانه سماح نام نویسی کردند و تعداد ثبت‌نام‌های قطعی شده ۳۹۰۵۴۶۱ نفر است».

آنچه مورد توجه تمامی رسانه­ های داخلی و خارجی از اعلام آمار ثبت ­نام شدگان اربعین حسینی از سوی سامانه سماح قرار گرفته است، آمار و اطلاعاتی است که به صورت آمار خام و اولیه بازتاب داده شده است.  به نظر می ­رسد جای خالی تحلیل ­های آماری از این اطلاعات در تمامی رسانه ها به خوبی مشهود است. در این یادداشت از نگاهی دیگر آمار ثبت ­نام شدگان هر استان با توجه به تناسب تعداد ثبت­ نام کنندگان به نسبت جمعیتش – ملاک جمعیت هر استان سرشماری ۹۵-   مورد ارزیابی قرار گرفته است.

بر اساس آمار خام، استان های تهران، خوزستان، اصفهان و خراسان رضوی به ترتیب بیشترین و استان‌های  کردستان، سیستان و بلوچستان، خراسان شمالی، ایلام، چهارمحال بختیاری کمترین ثبت نام را برای شرکت در مراسم اربعین حسینی داشته اند. این درحالی است که بهترین روش برای درنظر گرفتن رتبه هر استان جهت قرار گرفتن در ذیل بیشترین و کمترین ثبت نام کننده درنظر گرفتن نسبت جمعیت آن استان و عوامل دیگر است.

بدست آوردن آمار ثبت نام کنندگان بر اساس نسبت جمعیت  هر استان، گویای بُعد دیگری از این آمار است. به طوری که ۵ استان؛ قم (با ۹/۳۸ درصد از جمعیت کل استان)  ، بوشهر (۷/۱۶ درصد) ، خوزستان (۶/۹۱ درصد)، اصفهان ( ۵/۷۴ درصد) ، یزد (با ۵/۴۹ درصد از جمعیت کل ) به لحاظ نسبت جمعیتی استان­ شان بیشترین ثبت ­نامی های اربعین را به خود اختصاص داده ­اند.

حال جالب تر این است که اردبیل با ۰/۲۱ درصد از جمعیت کل استان، کردستان (با ۰/۵۶ درصد) ، سیستان و بلوچستان ( با ۰/۵۸ درصد) ، آذربایجان غربی (با ۱/۴۵ درصد) و گیلان (با ۲/۰۲ درصد از جمعیت کل استان)  نیز ۵ استانی هستند که کمترین ثبت­ نامی ­های اربعین را داشته­ اند.

در جدول و نمودارهای زیر تفاوت آماری داده ­های خام (اولیه) و تحلیل آماری (نسبت تعداد ثبت­ نام کنندگان به جمعیت هر استان) گویای نمایی واقعی تر از این آمار است. هر چند در این بین  به نظر می ­رسد شاید ملاحظات مذهبی، اقتصادی و … برای ثبت ­نام کنندگان اربعینی در برخی مناطق  دور از منظر نبوده است.