عید قربان در ترکیه

چهار شنبه 31 مرداد 1397 - 10:19:2
عید قربان در ترکیه

اعیاد بهانه هایی هستند برای باهم بودن، شادی و صلح و آشتی. مردم زمانی تبدیل به یک ملت می شوند که خاطرات و روزهای مشترک آنها را به هم پیوند زند. اعیاد از جمله

 اعیاد باعث نزدیکی بیشتر تمامی اعضای یک ملت به یکدیگر می شود. عید فطر و عید قربان اعیاد مذهبی بسیار مهمی هستند که از سوی ملت ترک جشن گرفته می شوند.

همانند تمامی اعیاد، در عید قربان نیز آمادگی ها چند روز مانده به روز عید آغاز می شود. ابتدا حیوانی برای ذبح خریداری می گردد. ویژگیهای حیوانی که می تواند قربانی شود و فردی که می خواهد آن را قربانی کند و نیز شرایط ذبح در قوانین و قواعد اسلامی پیش بینی شده است. بعنوان مثالی کسی که می خواهد قربانی کند، باید مسلمان باشد، عاقل باشد، مقروض نباشد، از عهده مخارج خانواده خود برآید، درآمدی مشخص و قابل پیش بینی داشته باشد. 

حیوانی که برای قربانی در نظر گرفته شده نیز باشد حاوی برخی شرایط و ویژگیها باشد. این حیوان باید از نوع شتر، گاو و یا گوسفند باشد. شتر قربانی باید ۵ سال تمام، گاو قربانی باید ۲ سال تمام، بز قربانی باید ۱ سال تمام و گوسفند قربانی باید ۶ ماه تمام داشته باشد. حیوانی که برای قربانی در نظر گرفته شده، نباید بیمار، بسیار لاغر و یا مریض باشد. حتی حیوانی که بیش از حد خورده و شکمش باد کرده، مدتی منتظر نگه داشته می شود و پس از فروکش کردن باد شکم قربانی می شود.

افرادی که می خواهند در روز عید قربان، حیوانی را ذبح نمایند، در بازارهای مخصوص فروش حیوانات، قربانی خود را انتخاب و خریداری می کنند. کسانی که برای نگهداری حیوان محل مناسبی داشته باشند، حیوان خریداری شده را با خود به خانه می برند. اما کسانی که محل مناسبی برای نگهداری حیوانات نداشته باشند، بردن حیوانات قربانی را به روز آخر واگذار می کنند. 

پس از خریداری حیوانی که قرار است، قربانی شود، نوبت خانه تکانی می رسد. پس از آماده شدن خانه برای پذیرایی از میهمانان نیز مردم برای انجام خرید عید، راهی بازار می شوند. ابتدا برای کودکان لباس و کفش عید خریداری می شود. سپس شیرینی، شکلات و آجیل مخصوص عید خریداری می شود تا با آن از میهمانان عید پذیرایی گردد. 

در روز عرفه که روز قبل از عید است، آمادگی ها برای عید سرعت می گیرد. در این روز بر دست و پای حیوانی که قرار است قربانی شود، حنا بسته می شود. این حنا بدین معنی است که تو را در راه خدا قربان می کنیم. 

در بعد از ظهر روز عرفه مردم به زیارت اهل قبور می روند. نزدیکان متوفی بر سر مزار حاضر می شوند. ابتدا بر روی سنگ قبر آب ریخته و آن را می شویند. سپس برای شادی روح مردگان دعا خوانده و قرآن تلاوت می کنند. در برخی از مناطق از کسانی که بر سر مزار حاضر شده اند، با غذاهایی که از آرد و نان درست شده، پذیرایی می شود. 

در عصر روز عرفه، تمامی اعضای خانواده حمام می کنند. به این حمام “آب عرفه” گفته می شود. پس از پایان حمام، تمامی اعضای خانواده آماده هستند تا به استقبال عید بروند. 

در روز عید تمامی اهل خانه، صبح بسیار زود از خواب بیدار می شوند. سپس مردان خانواده برای برپایی نماز عید به مساجد می روند. پس از اقامه نماز و با بازگشت مردان به خانه، اهل خانه همدیگر را بوسیده و عید را به یکدیگر تبریک می گویند. جوانان و کودکان دست بزرگترها را می بوسند. بزرگترها نیز به کوچکترها عیدی می دهند و آنها را خوشحال می کنند. در برخی از شهرهای کوچک، طبل زن روز عید، طبل خود را بر دوش انداخته و با خواندن اشعار محلی در کوچه پس کوچه های شهر می گردد و آمدن عید را به مردم تبریک گفته و عیدی می گیرد. 

در روز اول عید، قربانی ها ذبح می شود و گوشت آنها به خانه آورده می شود. در رابطه با توزیع گوشت قربانی برخی قوانین خاص نیز وجود دارد. یک سوم از گوشت قربانی متعلق به اهل خانه است. یک سوم از آن متعلق به همسایگان و خویشاوندان است و یک سوم دیگر نیز در بین فقراء توزیع می گردد. آیه ۲۸ سوره حج در این رابطه می فرماید: از گوشت قربانی ذبح شده هم خود بخورید و هم آن را در میان فقراء توزیع کنید. ذبح قربانی علاوه بر بجای آوردن یک فریضه دینی، کمک، تعاون، همکاری و همیاری را نیز تشویق می کند. 

در روز عید قربان معمولا به دیدن بزرگان خانواده، فامیل و همسایه ها می روند. افرادی که بین آنها کدورتی ایجاد شده، به بهانه عید به دید و بازدید یکدیگر می روند. قهرها آشتی می کنند. کودکان فامیل و محله جمع شده و به شکل دسته جمعی به دم در خانه می روند. عید را به اهالی خانه تبریک گفته و شیرینی، شکلات و عیدی می گیرند. در روز عید قربان با استفاده از گوشت قربانی ذبح شده، قورمه درست شده و با آن از میهمانان پذیرایی می گردد. انواع دلمه، پلو، آش، حلوا و باقلوا از دیگر خوراکیهای مشهور و محبوب روز عید هستند. 

 در شهرها و روستاهای کوچک، اهالی شهر و یا آن روستا در میدان بزرگ شهر و یا در مکانی خاص گرد آمده و عید را به یکدیگر تبریک می گویند. شهرستان “کیزیل اؤره ن” افیون کاراحیصار نمونه زیبای این سنت می باشد. مردم این شهرستان زیر درخت چنار بزرگ شهر که چندین صد سال سن دارد، جمع می شوند و عید را به یکدیگر تبریک می گویند. اولین فردی که از مسجد “اولو جامی” واقع در زیر این درخت چنار بیرون می آید، با اهالی شهر که زیر درخت جمع شده اند، دست داده و عید را به آنها تبریک می گوید. این تبریکات ساعتها طول می کشد. در برخی مناطق نیز با استفاده از غذاهایی که مردم در خانه های خود پخته اند، در میدان اصلی شهر و یا روستا سفره های بسیار بزرگ پهن می شود. همه مردم باهم غذا خورده و عید را به یکدیگر تبریک می گویند. این نمونه ها نشان می دهد که هدف از جشن عید قربان برابری، همیاری و تعاون می باشد. 

گرچه امروز اکثر آداب و رسوم قدیمی مربوط به عید، به دست فراموشی سپرده است، اما اکثر مردم هنوز مراسم جشن و شادی ترتیب یافته به مناسبت عید و آب نباتهای رنگی، شیرینی، شکلات، چرخ و فلک، پشمک و حلوا شکری های فروخته شده در میادین عید را فراموش نکرده اند. همه اینها خاطرات فراموش نشدنی روزهای عید در زمان کودکی هستند. در واقع اعیاد وسیله و بهانه ای هستند برای باهم بودن، باهم شاد شدن و باهم خندیدن، باهم خوردن و باهم سهیم شدن، وسیله و بهانه ای برای صلح، دوستی و آشتی.

اتوبوسهاي درون شهري‌، بزرگراه‌ها و اتوبوس هاي دريايي با هدف تشويق و تقويت پيوند خانوادگي و دوستي بدستور دولت ترکيه، رايگان یا نصف قیمت مي‌شوند و عوارض پرداخت عبور از پل به مدت تعطیلات عید حذف میگردد. شهرداري‌ها در برگزاري هر چه صحيح و راحت تر عيد قربان از روزها قبل جايگاه هاي ويژه را براي فروش و ذبح قرباني در نقاط مختلف اختصاص مي‌دهند و بازرسي مي‌کنند. تشکل‌هاي مدني و برخي سازمانهاي دولتي ترکيه نیز براي کمک به مستمندان، کمکهاي نقدي، پوست و امحاء و احشاء قرباني ها را جمع آوري مي‌کنند. لازم به ذکر است که در شهرهای بزرگ ترکیه، خیلی از خانواده ها کمک مالی به مستمندان و خیریه ها را به قربانی کردن ترجیح می دهند…


چهار شنبه 31 مرداد 1397 - 9:45:25