تهران- الکوثر:   بخشی از بنای مسجد جامع اموی دمشق دارای قدمتی بالغ بر ۱۴۰۰ سال است و از جاذبه‌های مهم گردشگری و زیارتی شهر دمشق محسوب می‌شود.

مسجد اموی دمشق دارای مناره‌ای است که به «مناره سفید» معروف است.

آرامگاه صلاح‌الدین ایوبی، سلطان و موسس حکومت ایوبیان و فرمانده مسلمانان در جنگ‌های صلیبی در ضلع شمالی این مسجد واقع شده‌است. 

مسجد جامع اموی یکی از شاهکارهای هنر معماری اسلامی است که در قلب شهر قدیمی دمشق واقع شده است و قدمتی چهار هزار ساله دارد و دارای سه مناره و چهار محراب است. این مسجد همچنین، تاریخ گسترده ای در تمامی عهدها و زمان ها دارد.

آثار و مقام انبیاء در مسجد جامع اموی
در مسجد جامع اموی مقام رأس الحسین(ع)، رأس حضرت یحیی(ع)، قبر و مقام هود(ع)، مقام حضرت خضر(ع) که در این مسجد نماز می گذاشتند، قرار دارد.
در این مسجد همچنین، محراب و مقام حضرت زین العابدین (ع) قرار دارد. هنگامى که امام سجاد(ع) در حال اسارت در مسجد اموى حضور داشتند، در شمال شرقى جامع و در مکانى به تهجد و عبادت مى‏پرداختند.

مقام رأس الحسین
کاروان اسرای کربلا وقتی به شام وارد می شوند به این مسجد آورده می شوند. هنگامی که کاروان اسرا و سرهای بریده شهدا به سمت دمشق در حرکت بود، سر امام حسین(ع) در پایان همه سرها و مقابل زنان و اهل بیت حرکت داده می‌‌شد. آنگاه به فرمان یزید، سر را از مجلس بیرون برده و به همراه سایر سرهای شهدا، سه روز بر باب القصر آویزان کردند. پس از آن مدت، سر امام حسین(ع) را پایین آورده و در گوشه شمال شرقی مسجد در اطاقکی قرار دادند. سر مبارک امام چند روز در این مکان قرار داشت.

بعدها در آنجا بقعه‌ای به یادبود این حادثه غم انگیز ساختند که به رأس الحسین مشهور شد. این مکان پس از محراب و مسجد امام زین العابدین(ع) در داخل اطاقی به ابعاد 3×4 متر قرار دارد و در جدار داخلی گنبد آن، اسامی ائمه نقش بسته است. در داخل شبستان مقام امام سجاد، محفظه کوچکی از نقره به اندازه سر یک انسان، در داخل دیوار، به یاد محل قرار دادن سر مبارک آن حضرت جا سازی شده است. در سمت چپ این محفظه نقره ای، شبستان و یا اطاقی که از آن یاد کردیم به وسیله دری آهنین جدا می‌شود. در سمت چپ آن، ضریحی کوچک از نقره و به صورت مستطیل شکل با ابعاد 1×5/1 متر قرار دارد. داخل این مکان یا ضریح، پایه‌ای مستقر شده و بالای آن چیزی به شکل سر با پوشش قرمز رنگ که گویا از چوب و یا سنگ ساخته‌اند قرار داده شده است.

محراب و مقام زین العابدین
هنگامی که امام سجاد در حال اسارت در مسجد اموی حضور داشت، در شمال شرقی جامع و در مکانی به تهجد و عبادت می‌پرداختند. ابن عساکر گوید: آن حضرت هر شب و روز در این مکان هزار رکعت نماز می‌گذاشته اند. نمازگاه امام سجاد در سمت شمال شرقی مسجد اموی و کنار در شرقی آن است که پس از شبستان بزرگی قرار داشته و دارای محرابی زیبا از سنگ می‌باشد.

قبر و مقام هود
بسیاری از مورخان دمشق گفته‌اند که قبر هود در اینجا است. این مکان در سمت چپ مقام رأس یحیی یعنی در مقابل ستون چهارم در دیوار قبله از سمت شرق شبستان قرار دارد و بر سنگ دیوار، قبله به خطی زیبا در زمینه سبز نوشته شده است: هذا مقام هود النبی (این چایگاه هود پیغمبر است) در این مکان کتیبه‌ای در دوران ولید یافت شد که وقتی ترجمه کردند پند و اندرزهایی از حضرت هود بوده است.

مقام خضر
گویند خضر نبی در مسجد اموی همواره نماز می‌گذاشته است. مکان نماز ایشان در سمت شرقی قبله (جنوب شرقی) نزدیک مناره شرقی بوده است. اکنون نزدیک به محراب اصلی مسجد و به موازات مقام هود بر دیوار قبله عنوان هذا مقام خضر النبی بر تابلویی سبز دیده می‌شود.

مکان نزول عیسی
مسلم از اوس بن اوس و از محمد نقل کرده است که عیسی بن مریم، کنار مناره شرقی دمشق یعنی جامع اموی نزول خواهد کرد و کنار آن گلدسته، قطعه سنگی که حضرت موسی در کوه طور با عصای خود بر آن زد و دوازده چشمه جاری شده وجود دارد.

مقام و محل دفن سر یحیی
یحیی به قدرت الهی از پدر و مادر پیری که امید به فرزند نداشتند بدنیا آمد. خداوند یحیی را در کودکی علم و حکمت عنایت فرمود و « آتینا الحکم صبیا». وی از دوران جوانی با عفت و با تقوی بود، همواره در مسجد الاقصی به عبادت و ریاضت مشغول و از اختلاط با اهل دنیا پرهیز می‌کرد. او به هنگام بعثت عیسی نبوت ایشان را شهادت داد و در همین دوران بود که به دستور پادشاه بنی اسرائیل به قتل رسید.

محل غسل تعمید مسیحیان
همانگونه که در شرح تاریخ جامع اموی گفته شد نیمی از جامع کنونی اموی (نیمه شرقی) کلیسا بود و سپس به وسیله ولید به نیمه دیگر آن الحاق و کلیسای مذکور تخریب شد. در این نیمه و کنار درب ورودی شرقی شبستان به فاصله بیست متری، بقایای استوانه و چاهی است که گویند مسیحیان فرزندان خود را در آن غسل تعمید می‌داده اند. این مکان در نزد آنان از ارزش خاصی برخوردار بوده است. اکنون این چاه و استوانه‌های آن که از مرمر ساخته شده موجود بود ولی چاه آن پوشیده شده است.
مسجد جامع اموی در طول قرون مختلف تعمیرات و توسعه‏هایى در آن انجام شده و همچنین بر اثر چندین آتش سوزى، بسیارى از قسمت هاى آن در آتش سوخته است.
اخیرا گلدسته مسجد جامع اموی و دروازه جنوبی مسجد، از سوی عناصر گروهک تروریستی جبهه النصره هدف حمله قرار گرفت.

از صفحه گردشگری الکوثر فارسی دیدن کنید

اخبار سوریه را اینجا پیگیری کنید