تهران- الکوثر:  زمان ساختن شهر بصره  شش ماه قبل از تأسيس  كوفه  بوده  است. اين شهر در آغاز محل استقرار لشكريان اسلام بود و گويند كه اين شهر بر بقاياي پادگان ايرانيان، در منطقه‌اي به نام «الخربيه» ساخته شده است و در كنار آن بقاياي شهر كهن «طريدون» قرار دارد و ظاهراً يكي از شهرهاي تمدن بابل و يا آشور بوده است.

وجه تسميه

معنای لغوی بصره، زمین سخت، سنگلاخ و پرسنگریزه است. نام قدیمی آن منطقه، خریبه، تَدمُر و مؤتفکه بوده است. به کوفه و بصره، عراقین هم می‌گفتند. بصره در سال 14 هجری در زمان عمر بن خطاب بنا شد. بنای آن شش ماه قبل از کوفه بود. مدتی هم پایتخت امویان شد. لقب‌های قبة الاسلام و خزانة العرب هم به آن داده‌اند.

موقعيت جغرافيايي بصره

بصره یکی از شهرهای مهم و بزرگ و بندری عراق در کنار اروندرود (شط العرب) و نزدیک خرمشهر است و دارای کشتزارها و نخلستان‌های بسیار است.

مراکز دیدنی بصره

1- مسجد جامع بصره

که به «مسجد الامام علی علیه السلام »شهرت دارد و نخستین مسجد ساخته شده در عراق است.حضرت علی،امیر المؤمنین علیه السلام پس از واقعه جمل در این مسجد نماز گزارد و در باره آن پیش گویی نمود که صدها سال بعد به وقوع پیوست و جزو غیب گوییهای آن حضرت شمرده می شود.ا

مروزه از این مسجد،تنها قسمتی از گلدسته و باروی آن باقی مانده است.

2-آرامگاه زید بن صوحان

او از یاران با وفای امیر المؤمنین علیه السلام بود که در سال 36 ه.در جنگ جمل به شهادت رسید.آرامگاهش در«کوت الزین »بصره قرار دارد.

3-قبر حسن بصری

او از تابعین و مشایخ مشهور صوفیه است که در سال 21 ه.در مدینه متولد گردید و درسال 110 ه.در بصره در گذشت و بر گور او ساختمانی کهن از قرن هفتم با گنبدی مخروطی قرار دارد.

4- ملا صدرای شیرازی

در یکی از اتاقهای پیرامون قبر حسن بصری،آرامگاه فیلسوف شهیر ملا صدرای شیرازی قرار دارد که در سفر حج در گذشت و در این بقعه دفن گردید.

5- قبر زبیر بن عوام او عمه زاده پیامبر صلی الله علیه و آله که در جنگ جمل شرکت فعال داشت لیکن در میانه جنگ پشیمان گردید و در هنگام فرار از میدان جنگ به دست مردی به نام «ابن الجرموز»به هلاکت رسید.حکومت عثمانی برای گور او که در بیابان بود،ساختمانی ساخت که پیرامون آن،امروزه شهری است به نام «الزبیر»که در 30 کیلو متری بصره قرار دارد.

افزون بر آنچه گذشت،سر زمین عراق،که مهد یکی از کهن ترین تمدنهای بشری و از پایگاههای نخستین اسلام و تشیع بشمار می رود،صدها اثر تاریخی و بویژه آرامگاههای امام زادگان والا مقام و علما و سادات را در خود جای داده است. شاید کمتر روستایی در عراق باشد که در داخل یا پیرامون آن،زیارتگاهی وجود نداشته باشد که بخش عظیمی از آنها صحیح النسب و دارای تاریخی کهن می باشند.

بیشتر بخوانید: تاریخ بصره

از صفحه گردشگری الکوثر فارسی دیدن کنید