عبید بن هلال گوید: شنیدم که امام رضا علیه السّلام فرمود: من دوست دارم مؤمن «محدّث» باشد. گوید: پرسیدم: «محدّث» چیست؟ فرمود: بسیار فهمیده و دانا. عَنْ عُبَیْدِ بْنِ هِلَالٍ قَالَ سَمِعْتُ أَبَا الْحَسَنِ الرِّضَا (ع) یَقُولُ إِنِّی أُحِبُّ أَنْ یَکُونَ الْمُؤْمِنُ مُحَدَّثاً قَالَ قُلْتُ وَ أَیُّ شَیْ ءٍ الْمُحَدَّثُ قَالَ الْمُفَهَّمُ

ایمان چیست؟

از ابی الصلت روایت است که می گوید: از حضرت رضا (ع) در خصوص تعریف ایمان سؤال کردم فرمود: ایمان بستن (گره زدن) به قلب، تلفظ کردن به زبان و عمل به ارکان است و ایمان غیر از این نیست.

عَنْ أَبِی الصَّلْتِ الْهَرَوِیِّ قَالَ سَأَلْتُ الرِّضَا (ع) عَنِ الْإِیمَانِ فَقَالَ ع الْإِیمَانُ عَقْدٌ بِالْقَلْبِ وَ لَفْظٌ بِاللِّسَانِ وَ عَمَلٌ بِالْجَوَارِحِ لَا یَکُونُ الْإِیمَانُ إِلَّا هَکَذَا.

پیوست سه عمل مهم

از حضرت رضا (ع) روایت شده که آن جناب فرمود: حق تعالی بنده را به سه چیز امر فرموده است، مشروط بر اینکه به سه چیز مقرون باشد؛ امر به نماز فرموده و آن را مقرون به زکاة فرموده است؛ پس کسی که نماز بخواند و زکاة ندهد، هرگز نماز او مقبول نخواهد شد.

امر به شکر کردن برای خود نموده و آن را به تشکر از پدر و مادر مقرون فرمود؛ پس کسی که والدین را شکر نکند خدا را شکر نکرده است. و امر به تقوی فرموده و آن را به صله رحم مقرون نموده پس کسی که صله رحم نکند تقوی الهی ندارد.

عَنْ أَبِی الْحَسَنِ الرِّضَا (ع) قَالَ إِنَّ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ أَمَرَ بِثَلَاثَةٍ مَقْرُونٍ بِهَا ثَلَاثَةٌ أُخْرَی أَمَرَ، بِالصَّلَاةِ وَ الزَّکَاةِ فَمَنْ صَلَّی وَ لَمْ یُزَکِّ لَمْ یَقْبَلْ مِنْهُ صَلَاتَهُ وَ أَمَرَ بِالشُّکْرِ لَهُ وَ لِلْوَالِدَیْنِ فَمَنْ لَمْ یَشْکُرْ وَالِدَیْهِ لَمْ یَشْکُرِ اللَّهَ وَ أَمَرَ بِاتِّقَاءِ اللَّهِ وَ صِلَةِ الرَّحِمِ فَمَنْ لَمْ یَصِلْ رَحِمَهُ لَمْ یَتَّقِ اللَّهَ عَزَّ وَ جَلَّ.

نشانه های فقیه

حضرت رضا (ع) فرمود: از علامات و نشانه های فقیه، حلم، علم و سکوت است؛ همانا سکوت بابی از ابواب حکمت است و سکوت، محبت را کسب می کند و راهنما به هر خوبی است. قَالَ أَبُو الْحَسَنِ (ع) مِنْ عَلَامَاتِ الْفَقِیهِ الْحِلْمُ وَ الْعِلْمُ وَ الصَّمْتُ إِنَّ الصَّمْتَ بَابٌ مِنْ أَبْوَابِ الْحِکْمَةِ إِنَّ الصَّمْتَ یَکْسِبُ الْمَحَبَّةَ إِنَّهُ دَلِیلٌ عَلَی کُلِّ خَیْرٍ.

زمین از حجت خدا خالی نیست

از سلیمان بن جعفر الجعفری نقل شده می گفت: به حضرت رضا (ع) عرض کردم: زمین از حجت خالی می شود؟. حضرت فرمود: اگر به قدر یک طرفة العین زمین از حجت خالی ماند، اهل خود را فرو برد. عَنْ سُلَیْمَانَ بْنِ جَعْفَرٍ الْحِمْیَرِیِّ قَالَ سَأَلْتُ الرِّضَا (ع) فَقُلْتُ تَخْلُو الْأَرْضُ مِنْ حُجَّةٍ فَقَالَ (ع) لَوْ خَلَتِ الْأَرْضُ طَرْفَةَ عَیْنٍ مِنْ حُجَّةٍ لَسَاخَتْ بِأَهْلِهَا.

نعمت های الهی چه وقت از انسان جدا می شود

محمّد بن عرفه روایت کرده گفت: امام هشتم به من فرمود: یا ابن عرفه! همانا نعمت های الهی همانند شتری است که در خوابگاهش که در کنار نهر یا (قناتی) است بسته اند، این خیر برای مردم تا وقتی است که با آن نیکو رفتار کنند و قدر آن را بشناسند؛ امّا همین که قدرش را نشناختند و با آن بدرفتاری نمودند (یعنی نعمت را در راه ناصواب مصرف کردند) از چنگ آنان می گریزد. عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ عَرَفَةَ قَالَ قَالَ أَبُو الْحَسَنِ الرِّضَا (ع) یَا ابْنَ عَرَفَةَ إِنَّ النِّعَمَ کَالْإِبِلِ الْمَعْقُولَةِ فِی عَطَنِهَا عَلَی العوم [الْقَوْمِ مَا أَحْسَنُوا جِوَارَهَا فَإِذَا أَسَاءُوا مُعَامَلَتَهَا وَ إِنَالَتَهَا نَفَرَتْ عَنْهُمْ.

بخیل از نگاه امام رضا(ع)

امام رضا علیه السلام فرمود: سخی، طعام مردم را می خورد تا مردم طعام او را بخورند و بخیل طعام مردم را نمی خورد تا طعام او را نخورند.

عَنْ أَبِی الْحَسَنِ الرِّضَا ع قَالَ السَّخِیُّ یَأْکُلُ مِنْ طَعَامِ النَّاسِ لِیَأْکُلُوا مِنْ طَعَامِهِ وَ الْبَخِیلُ لَا یَأْکُلُ مِنْ طَعَامِ النَّاسِ لِئَلَّا یَأْکُلُوا مِنْ طَعَامِهِ.

در این سه جا به شما سرمی زنم

قَالَ الرِّضَا (ع) مَنْ زَارَنِی عَلَی بُعْدِ دَارِی أَتَیْتُهُ یَوْمَ الْقِیَامَةِ فِی ثَلَاثِ مَوَاطِنَ، حَتَّی أُخَلِّصَهُ مِنْ أَهْوَالِهَا إِذَا تَطَایَرَتِ الْکُتُبُ یَمِیناً وَ شِمَالًا وَ عِنْدَ الصِّرَاطِ وَ عِنْدَ الْمِیزَانِ. حضرت رضا علیه السّلام فرمود: هر کس مرا با دوری راه زیارت کند و از راه دور به زیارت من آید در روز قیامت در سه موقف به یاری او خواهم آمد تا او را از ناراحتی های آن حال نجات دهم:

اوّل- در آن هنگامی که نامه های اعمال پخش می شود از جانب راست و از جانب چپ که: «فَأَمَّا مَنْ أُوتِیَ کِتابَهُ بِیَمِینِهِ فَسَوْفَ یُحاسَبُ حِساباً یَسِیراً» هر کس که نامه عملش به دست راستش داده شود با نرمی و سهولت به حساب او رسند؛ «وَ أَمَّا مَنْ أُوتِیَ کِتابَهُ بِشِمالِهِ فَیَقُولُ یا لَیْتَنِی لَمْ أُوتَ کِتابِیَهْ وَ لَمْ أَدْرِ ما حِسابِیَهْ. .... هَلَکَ عَنِّی سُلْطانِیَهْ» و امّا آنکه کتابش را به دست چپش دهند خواهد گفت: ای کاش نامه اش را به او نمی دادند و به حسابش نمی رسیدند.

عبور از صراط

دوم- در آن هنگام که از صراط می گذرد.

هنگام میزان عمل

سوم- در آن وقت که عمل او را بررسی کرده می سنجند.

لینک عضویت در کانال تلگرام الکوثرفارسی اینجا